جرائم پزشکی و نحوه شکایت از پزشکان
جرائم پزشکی و نحوه شکایت از پزشکان
جرائم پزشکی چیست ؟
چنانچه در نتیجه قصور یا عمد پزشکی ،به بیماری اسیب وارد گردد علاوه بر اینکه تخلف انتظامی محسوب می شود . برحسب اینکه عمدی باشد یا غیرعمدی براساس مقررات مربوط به جنایات عمد وشبه عمد عمل خواهد شد .و پزشک متخلف علاوه بر تحمل مجازات و پرداخت خسارت ممکن است برای مدتی یا همیشه از حرفه خود ممنوع گردد یا پروانه پزشکی اش برای مدتی معلق شود .که درصورت وقوع جرائم پزشکی حسب مورد بیمار یا همراهان بیمار فوت شده می توانند با تنظیم شکواییه ای از پزشک متخلف شکایت کرده و درنهایت دیه دریافت نمایند.
انواع جرائم پزشکی چیست؟
در اصل پزشکان و پیراپزشکان نیز باید در حد توان وظایف حرفه ای خود را به درستی انجام دهند .و مهارت های لازمه را کسب نموده و در جهت ارتقای دانش روز خود تلاش کنند .گاهی اوقات پزشکان با سهل انگاری یا عدم علم و مهارت کافی باعث ایجاد اسیب به بیماراز جمله نقص عضو یا مرگ بیمار می گردند .حتی اگر پزشکی قبل اقدام به انجام عمل جراحی یا هرنوع معالجه ای از بیمار خود برائت حاصل کند و امضاء بگیرد اما کارخود را حرفه ای و درست انجام ندهد قطعا قابل تعقیب کیفری است و ازاو سلب مسئولیت نمی شود .اینکه چه مواردی در قانون مجازات اسلامی و طی قوانین خاص دیگر به عنوان جرائم پزشکی شناخته می شود می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
*فاش کردن اسرار بیمار و اطلاعات شخصی و نوع بیماری وی که طبق ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی جرم محسوب می شود و مجازاتش سه ماه ویک روز تا یک سال حبس و جزای نقدی است .
*پزشک بابت جرائم غیرعمدی نیز قابل تعقیب کیفری است به عنوان مثال جراحی که باید در یک بیمارستان خاص و تحت شرایط و تجهیزات عالی صورت گیرد و پزشک علی رغم داشتن تجهیزات عمل را دریک درمانگاه معمولی انجام دهد که دراین صورت نیز قابل تعقیب کیفری است .
*اقدام به صدور گواهی خلاف واقع توسط پزشک که قابل تعقیب کیفری است
*جنایات پزشکی درهنگام عمل جراحی یعنی پزشکی درحین جراحی عضو مورد نظر ،بدون هیچ توجیه پزشکی یه عضو دیگر بیمار اسیب بزند .
*کلاهبرداری پزشکی مثل تبلیغات پزشکی و دارویی برای اغفال بیماران
*رعایت نکردن مقرراتی که برای جلوگیری از بیماریهای امیزشی مقرر شده اند
*رعایت نکردن مقررات مربوط به فعالیتهای پزشکی ،دارویی،مواد اشامیدنی،وخوراکی
*استفاده پزشک از نسخه رمز یعنی نسخه ای بین پزشک و داروخانه خاصی قابلیت تبادل دارد و اگر به داروخانه دیگری ارائه شود داروخانه نسخه را نمی دهد .
مراجع صالح رسیدگی به جرائم پزشکی
مراجع رسیدگی کننده به جرائم و تخلفات پزشکان عبارتند از:
*دادسرای ویژه جرائم پزشکی
از انجا که مصادیق قصور پزشکی شامل بی احتیاطی ،بی مبالاتی ،عدم رعایت نظامات قانونی و حرفه ای است و شامل به امور ویژه اختصاص یافته اند که از جمله انها دادسرای ویژه جرائم پزشکی است .که مردم می توانند برای رسیدگی به شکایات خود در رابطه با تخلف وقصور پزشک در هر سطح به دادسرا مراجعه کند .دادسرا پس از تشکیل پرونده، موضوع را جهت بررسی به کمیسیون های پزشکی ارجاع می زند و پس از اعلام نظر تیم پزشکی ،اگر دادسرا تشخیص دهد قصور یا بی احتیاطی و….از طرف پزشک رخ نداده است قرار موقوفی تعقیب صادر می نماید و اگر براساس نظریه پزشکی شکایت شاکی را مقرون به صحت تشخیص دهد با صدور کیفرخواست ،پرونده را به دادگاه ارسال می کند و دادگاه عمومی جزایی هم براساس محتویات و نظریات کارشناسی و دفاعیات طرفین ، اقدام به صدوررای می نماید .
*شورای حل اختلاف (ویژه امور بهداشت ودرمان)
شورای حل اختلاف نیز یکی از مراجع صالح برای رسیدگی به جرائم و قصور پزشکی است البته درصورتی که مبلغ مورد مطالبه کمتر از ۵ میلیون تومان باشد و یا اینکه طرفین درخصوص ارجاع پرونده به شورای حل اختلاف ،توافق داشته باشند.
*سازمان نظام پزشکی
در صورتی که کسی قصد اقامه دعوی کیفری علیه پزشک را دارد باید به دادسرای ویژه جرائم پزشکی مراجعه کند واگر پزشک مرتکب تخلف انضباطی گرددقابل شکایت در دادسرای انتظامی پزشکان در سازمان نطام پزشکی است که در نهایت منجربه تذکر و توبیخ و تعلیق موقت یا دائم از طبابت می شود .
مدارک ومراحل رسیدگی به شکایت جرائم پزشکی در سال ۱۴۰۲
قاعدتا بیماری که در اثر قصور و بی مبالاتی پزشک دچار اسیب جسمی یا نقص عضو شده ودر صورت فوت خانواده اوباید بسته به نوع عمل که انجام شده ،کلیه مدارک اعم از پرونده پزشکی بیمار یا نسخه های دارویی را ضمیمه شکواییه نماید .چنانچه عمل جراحی دربیمارستان یا کلینیکی انجام شده تمام مدارک مربوطه از جمله ازمایش و عکس های رادیولوژی،و اسکن و …نیز ضمیمه گردد.مراحل قانونی شکایت از پزشک با سایر موارد رسیدگی به پرونده های کیفری متفاوت است
*اولین قدم مراجعه به دفترخدمات الکترونیک قضایی و تنظیم شکواییه و ضمیمه کردن مدارک استنادی به ان
*پرونده به دادسرای ویژه جرائم پزشکی ارجاع می شود و اگر بیمار دراثر قصور پزشکی فوت کرده باشد پزشکی قانونی موضوع را بررسی و کلانتری نیز مسئول بررسی پرونده خواهد بود
*پرونده بیمار یا متوفی به کمیسیون پزشکی ارسال می گردد و بررسی های لازم درمورد قصور پزشکی صورت می گیرد و چنانچه بازپرس پرونده پس از ملاحظه مدارک و ارجاع به کمیسیون پزشکی و تحقیق از شکات و در صورت احراز جرم و انتساب ان به مرتکب،قرار جلب دادرسی صادر می نماید .
*پس از صدور قرار جلب به دادرسی متهم،کیفرخواست صادرشده و پرونده به دادگاه ارسال می گردد
*دادسرا پس از تکمیل پرونده ،جهت رسیدگی و صدور حکم ان را به دادگاه کیفری ۲ ارسال می کند و دادگاه هم پس از بررسی کامل و شنیدن دفاعیات وکیل جرائم پزشکی برای متهم تعیین مجازات می نماید .
مجازات جرائم پزشکی در سال ۱۴۰۲
منظور از مجازات کیفری یعنی محکوم کردن پزشک به پرداخت دیه درحق بیمار و در صورت فوت بیمار، مجازات حبس برای پزشک تعیین می گردد .ماده ۴۹۵ قانون مجازات اسلامی مقرر می دارد که “هرگاه پزشک در معالجاتی که انجام می‌دهد، موجب تلف یا صدمه بدنی گردد، ضامن دیه است مگر آنکه عمل او مطابق مقررات پزشکی و موازین فنی باشد یا این که قبل از معالجه برائت گرفته باشد و مرتکب تقصیری هم نشود و چنانچه اخذ برائت از مریض به دلیل نابالغ یا مجنون بودن او، معتبر نباشد و یا تحصیل برائت از او به دلیل بیهوشی و مانند آن ممکن نگردد، برائت از ولی مریض تحصیل می‌شود.”و تعیین میزان دیه در جرائم پزشکی کاری کاملا تخصصی است و میزان دیه با توجه به شدت اسیب وارده بر بیمار تعیین می شود .و دادگاه میزان دیه را براساس نظر پزشکی قانونی و کمیسیون پزشکی ،تعیین خواهد نمود .
حال اگر قصور پزشکی منجر به فوت بیمار گردد نزدیکان وی می توانند علیه پزشک شکایت نمایند .در این صورت پزشک باید خود یا وکیلش در دادگاه حاضر شود دادگاه بابررسی پرونده پزشکی بیمار اگر قصور پزشکی منجر به فوت بیمار شده باشد دیه کامل به او تعلق خواهد گرفت .طبق ماده ۶۱۶ قانون مجازات اسلامی که عنوان می دارد “در صورتی که قتل غیر عمد به واسطه بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا اقدام به امری که مرتکب در آن مهارت نداشته است یا به سبب عدم رعایت نظامات واقع شود، مسبب به حبس از یک تا سه سال و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم محکوم خواهد شد مگر اینکه خطای محض باشد” لذا فرض محکومیت پزشک به حبس و تحمل زندان در صورت عدم مهارت و بی احتیاطی وبی مبالاتی وعدم رعایت نظامات دولتی که منجر به فوت بیمار گردد ،وجود دارد .
مرور زمان در جرائم پزشکی
مطابق قانون مجازات اسلامی برای طرح شکایت و اقدامات قانونی درجرائم پزشکی که از جمله جرائم غیرعمدی است مهلت خاصی در نظر گرفته نشده است .اما با توجه به اینکه شکایت از جرائم پزشکی از حساسیت خاصی برخوردار است بهتر است شکایت در وقت مناسب صورت گیرد .لذا شکایت از کادر درمانی به علت قصور پزشکی مشمول مرور زمان مندرج در ماده ۱۰۶ قانون مجازات اسلامی نمی باشد .لذا همیشه امکان طرح شکایت وجود دارد .
بهترین وکیل جرائم پزشکی درتهران مطابق قوانین ۱۴۰۲
با توجه به توضیحات گفته شده و حساسیت جرائم پزشکی واینکه خیلی از افراد وقتی دچار مشکلات پزشکی می شوند شکایت خود رابه تنهایی مطرح نموده و تصور میکنند می توانند به سادگی به حقوق قانونی خود دست یابنداما احتمال دارد در روند پرونده اتفاقاتی بیوفتدکه با نبود وکیل متخصص ، شکایت طولانی شده و گاها پرونده منجر به شکست شود .یک وکیل متخصص کیفری در زمینه دعاوی پزشکی از زمان ثبت شکایت تا صدور حکم و تعیین میزان دیه مقرر،(درصورت اثبات قصور پزشک)پرونده شما را پیگیری می نماید .در واقع مشورت با وکیل این حسن را دارد که با ارائه ادله و مستندات و پیگیری پرونده ،شما را در احقاق حقوقتان به درستی یاری میکند. در صورت تمایل به مشاوره با گروه وکلای ندای حق با کارشناس مجموعه از طریق واتساپ در ارتباط باشید.