همان طور که می دانیم هر فردی در زندگی با یکسری وقایع حقوقی مواجه است. از جمله این وقایع حقوقی، تولد و مرگ می باشد. با توجه به اینکه انسان با مرگ، شخصیت حقوقی خود را از دست می دهد و ورثه برای تصرف در اموال متوفی ابتدا باید اقد ام به انحصار وراثت نمایند، این سوال مطرح می شود که مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت چقدر است و انحصار وراثت چقدر طول می کشد؟
جهت دریافت مشاوره رایگان و تخصصی از وکیل مجرب انحصار وراثت مسلط به قوانین، پیشنهاد می کنیم به لینک وکیل انحصار وراثت مراجعه کنید.
تماس با کارشناسان ندای حق
مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت به عوامل مختلفی نظیر تعداد وراث، نوع اموال به جا مانده از متوفی، ارزش اموال و … وابسته است. برای آگاهی از مدت زمان انحصار وراثت در شرایط مختلف، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
برای انحصار وراثت کجا باید رفت؟
هر شخص ذی نفعی، حتی کسی که از متوفی طلبکار است برای انحصار وراثت و اخذ گواهی انحصار وراثت مربوط به آن ابتدا باید به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و پرونده به شورای حل اختلاف آخرین محل سکونت متوفی ارجاع می شود سپس گواهی توسط یکی از شعبه های شورای حل اختلاف صادر می گردد.
برای انحصار وراثت چه باید کرد؟
چنانچه زمان فوت متوفی قبل از سال 95 باشد فرد متقاضی انحصار وراثت باید ابتدا برای دریافت گواهی اظهارنامه مالیات بر ارث در اداره مالیات تشکیل پرونده داده و نسبت به اخذ گواهی موقت اقدام نماید ولی اگر زمان فوت متوفی بعد از سال 95 باشد در بدو امر نیازی به مراجعه به اداره مالیات نیست و می توانند اظهارنامه مالیات بر ارث را بعد از انحصار وراثت انجام دهند.
ضمنا برای تعیین دقیق اسامی ورثه و احراز هویت آن ها فرد متقاضی باید به یک دفتر اسناد رسمی مراجعه نموده و شهودی را معرفی نماید که از دوستان و آشنایان می باشند و بتوانند هویت متوفی و فوت او و همچنین تعداد ورثه و نسبت آنها را با متوفی تایید نمایند و سردفتر نیز به صورت حضوری امضای آنها را تصدیق می نماید.
آیا انتقال سند قبل از تعیین تکلیف انحصار وراثت امکان پذیر است؟ پاسخ را در مقاله انتقال سند بدون انحصار وراثت مطالعه کنید.
مهلت انجام انحصار وراثت
از این بابت که ورثه بعد از گذشت چه مدت از فوت متوفی باید اقدام به انحصار وراثت نمایند زمان مشخصی تعیین نشده است اما چنانچه متوفی دارای اموال منقول و غیرمنقول متعددی باشد بهتر است که در مناسب ترین زمان ممکن اقدام شود و هر یک از ورثه می تواند به تنهایی اقدام نماید. ولی برای اخذ گواهی مالیات بر ارث باید در مدت یکسال از زمان فوت متوفی، مدارک مربوطه به اداره مالیات تحویل شود و گواهی اخذ گردد.
آیا می توان بدون اخذ گواهی انحصار وراثت تقسیم ارث نمود؟ پاسخ را در مقاله تقسیم ارث بدون انحصار وراثت مطالعه کنید.
مراحل انحصار وراثت
پس از دریافت استشهادیه وتهیه مدارک از جمله شناسنامه، گواهی فوت متوفی، شناسنامه وراث و مراجعه متقاضی به دفتر خدمات الکترونیک قضایی و ارجاع پرونده به شورای حل اختلاف، مدارک توسط شورا بررسی شده و موضوع درخواست از طریق نشر آگهی در روزنامه انتشار می باید تا اگر کسی جز ورثه ادعایی داشته باشد مانند کسی که وصیت نامه ای دارد خود را معرفی کند.
بعد از طی مدت یک ماه امکان صدور گواهی انحصار وراثت فراهم می شود و گواهی که صادر می گردد شامل اطلاعات مربوط به ورثه و سهم الارث مربوط به هریک از آنها می باشد. سپس چنانچه نیاز به اقداماتی مانند تحریر ترکه یا مهروموم ترکه باشد، نسبت به آن مجدد درخواست داده می شود.
اگر در خارج از کشور زندگی می کنید، برای همکاری با وکیل انحصار وراثت در ایران و اخذ گواهی مربوطه بدون حضور در ایران به صفحه وکیل انحصار وراثت ایرانیان مقیم خارج مراجعه کنید.
مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت
اگر تعدادی از ورثه هم حاضر به انجام انحصار وراثت نباشند مشکلی در روند آن پیش نمی آید اما همانطور که در مقدمه اشاره کردیم عوامل مختلفی ممکن است این روند و صدور گواهی را به تاخیر اندازد. از جمله موارد ذیل را می توان ذکر نمود:
- چنانچه یک یا چند نفر از ورثه همکاری لازم را نداشته باشند ومدارک خود را تحویل ندهند و فرد متقاضی مجبور شود از شورا بخواهد که از اداره ثبت احوال استعلام بگیرد.
- در صورتی که فردی از متوفی طلبکار بوده و مدارک مستندی نیز داشته باشد. طلبکار نیز به عنوان ذینفع امکان درخواست صدور گواهی حصر وراثت را به شخصه خواهد داشت و اگر درخواست هم نکند پس از اخذ گواهی، ورثه باید مطالبات طلبکار را تسویه نمایند.
- اگر متوفی در خارج از کشور فوت کند موضوع انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور مطرح می شود. یعنی باید ابتدا فوت فرد از طریق سامانه میخک به کنسولگری یا سفارت مربوطه اعلام شده و پس از احراز هویت و اخذ گواهی فوت در ایران ترجمه شده وتاریخ فوت و علت فوت به سامانه یکپارچه ثبت احوال اعلام می گردد و باقی امور اداری آن در ایران پیگیری می شود.
- ممکن است در زمان فوت، همسر متوفی باردار باشد. در این شرایط تا زمان تعیین جنسیت فرزند و تعیین وضعیت ارث او باید تا زمان زنده به دنیا آمدن نوزاد صبر نمود.
- این که بر اساس ارزش دارایی متوفی گواهی انحصار وراثت محدود یا نامحدود صادر شود.
بنا بر این تمام این عوامل در مدت زمان انحصار وراثت بعد از فوت موثر است.
انحصار وراثت محدود و نامحدود
اگر متوفی اموالی نداشته باشد یا ارزش اموال او کمتر از 50 میلیون تومان باشد گواهی انحصار وراثت محدود کفایت می کند چرا که دیگر نیازی به نشر آگهی ندارد و در فرجه زمانی ده روز تا دو هفته صادر می شود ولی اگر ارزش اموال متوفی بیش از 50 میلیون تومان باشد با توجه به نشر آگهی در رورنامه های کثیر الانتشار مدت زمان چهل روز طول می کشد. تفاوت دو نوع محدود و نامحدود در همان چاپ آگهی در روزنامه است.
اعتراض به گواهی انحصار وراثت
با توجه به این که انحصار وراثت صادر شده یک مدرک قانونی است و ورثه می توانند به استناد آن سهم الارث خود را مشخص و بعدا طی تقسیم ترکه از آن بهره مند شوند. گاهی ممکن است نام یکی از ورثه در گواهی انحصار وراثت درج نشده باشد یا وصیتی از متوفی پیدا شود و … که در این شرایط حق اعتراض به گواهی انحصار وراثت برای ورثه محفوظ است. در صورت موجه بودن اعتراض، گواهی حصر وراثت ابطال می شود.
سوالات متداول
انحصار وراثت محدود به دلیل عدم نیاز به نشر آگهی بین ده الی چهارده روز زمان می برد.
بله، گرفتن گواهی انحصار وراثت برای انجام امور اداری و قضایی و تقسیم اموال منقول و غیرمنقول متوفی ضروری است.
خیر، هریک از ورثه و سایر اشخاص ذینفع می توانند به تنهایی برای انحصار وراثت اقدام نمایند.
استشهادیه محضری انحصار وراثت جهت اعلام و شهادت حداقل سه نفر می باشد که با متوفی آشنا بوده و از تعداد ورثه او اطلاع داشته باشند. بنا بر این روند انجام سریع آن با توجه به تکمیل مدارک می تواند در کاهش زمان تقدیم دادخواست موثر باشد.
