دیه تصادفات و میزان دیه کامل و جزئی

دیه چیست؟

دیه مبلغی است که قانون گذار پیش بینی نموده و در مورد جنایات غیر عمدی وارده بر جسم و جان افراد یا در مواردی که جنایت عمدی بوده اما امکان قصاص نیست یا مصالحه شده باشد، پرداخت می گردد. (تصادفات و میزان دیه کامل و جزئی طبق قانون جدید 1403)

دیه تصادفات چیست و در چه مواردی پرداخت می گردد؟

تصادفات متاسفانه یکی از عوامل اصلی و جدی مرگ انسان در کل دنیاست و براساس آمار موجود ،میزان تصادفات رانندگی در ایران بسیار بالاست. قانوگذار برای تصادف چه به صورت عمد و چه غیر عمد مجازات و دیه مقرر نموده است. چنانچه در تصادفات رانندگی، شخصی دچار آسیب مالی یا جانی و جسمی شود مشمول پرداخت دیه تصادفات خواهد بود.

برای دسترسی به جدول کامل انسان کامل و دیه اعضای بدن در سال 1403 و همین طور دیه زن و مرد در ماه های حرام به لینک دیه کامل انسان مراجعه کنید.

در تصادف رانندگی که باعث فوت نشده باشد (صدمات بدنی غیر از فوت) شرکت های بیمه یا صندوق تامین خسارت های بدنی مکلف هستند بعد از دریافت گزارش پلیس و کارشناس، طبق رای قطعی دادگاه خسارت حادثه را به شخص ثالث پرداخت نمایند.

حال اگر فرد بیمه یا گواهی نامه نداشته باشد یا از محل حادثه متواری شده باشد و شناخته نشود پرداخت خسارت حادثه به عهده صندوق تامین خسارت بدنی است و اگر تصادف منجر به فوت شده باشد شرکت های بیمه می توانند بدون نیاز به حکم دادگاه و با گرفتن رضایت اولیای دم فرد مقتول، کل مبلغ دیه را پرداخت کنند. در مواردی نیز امکان دارد حادثه منجر به قطع عضو فرد شود که دراین موارد نیز مبلغ دیه باید محاسبه و پرداخت شود.

انواع دیه در قانون مجازات اسلامی چیست؟

دیه قتل:که مبلغ آن یک دیه کامل است و میزان ان هرسال با توجه به شرایط اقتصادی متغییر است و از طریق قوه قضاییه در ابتدای سال اعلام می گردد.

دیه جراحت: یعنی یک جرمی علیه دیگری واقع می شود و در اثر این حادثه فرد دچار جراحت می شود مثل کبودی، زخم، تورم و…که فرد خاطی باید دیه آن را بپردازد.

دیه قطع عضو: یعنی در اثر حادثه فرد عضو یا اعضایی از بدن خود را از دست بدهد که در این حالت درمورد اعضایی که دربدن جفت هستند مثل دست یا چشم و…ازبین بردن یکی از آن دو مجازات نصف دیه کامل را دارد و اگر هر دو عضو ازبین برود مبلغ دیه اندازه دیه کامل یک انسان است.

دیه ازبین رفتن منافع اعضاء: در این حالت علی الظاهر فرد سالم است اما حادثه باعث شده فرد منافع حاصل از اعضای خود را از دست بدهد مثلا بویایی یا چشایی فرد از بین برود که هر مورد ان دیه مختص خود را دارد.

قانون دیه درتصادفات منجر به جرح

ماده 16 قانون اصلاح بیمه اجباری مسولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه دراین باره می گوید:

در تصادفات رانندگی که منجر به فوت نشده باشد شرکت های بیمه یا صندوق تامین خسارت های بدنی موظف است بعد از دریافت گزارش پلیس راهنمایی و رانندگی و درصورت نیاز، سایر دستگاه های ذی صلاح، حداقل 50 درصد از مبلغ دیه را به اشخاص ثالث زیان دیده پرداخت نموده و برای باقی مانده، منتظر رای قطعی دادگاه بماند.

قانون دیه در تصادفات منجر به فوت

تصادف منجر به فوت معمولا دارای دو جنبه عمومی و خصوصی هستند که مجازات حبس یا جزای نقدی آن جنبه عمومی بوده و پرداخت دیه به جنبه خصوصی آن بر می گردد که درصورت مطالبه اولیای دم پرداخت می شود و البته تصادفات رانندگی منجر به فوت، در ردیف قتل های غیر عمد است و دیه آن براساس دیه کامل انسان در نظر گرفته می شود. دراین باره ماده 714 قانون مجازات اسلامی عنوان می دارد که “هرگاه بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده ( اعم از وسائط نقلیه زمینی یا آبی یا هوایی) یا متصدی وسیله موتوری منتهی به قتل غیر عمدی شود مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و نیز پرداخت دیه در صورت مطالبه ازناحیه اولیای دم محکوم می شود.

“همچنین اگر فرد دچار صدمات متعددی گردد که متعاقبا منجر به فوت او شود ماده 539 قانون مجازات اسلامی دراین باره عنوان می کند :”تنها دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر ثابت می شود و اگر مرگ یا قطع عضو یا اسیب بزرگتر دراثر سرایت برخی از صدمات باشد، دیه صدمات مسری در دیه نفس یا عضو یا اسیب بزرگ تر تداخل می کند و دیه صدمات غیرمسری جداگانه محاسبه و مورد حکم واقع می شود.”

نحوه محاسبه دیه طبق قانون 1403

میزان دیه هرسال و درابتدای سال توسط قوه قضاییه اعلام می شود و درسال 1403 بیش از 33 درصد افزایش داشته و دیه کامل انسان طبق سال 1403برابر با یک میلیارد و دویست میلیون تومان است در واقع مبلغ دیه کامل انسان براساس یکصد شتر سالم می باشد اما با توجه به شرایط تورم و اعلام درصد از سوی بانک مرکزی، هر ساله این موضوع در محاسبه مبلغ کامل دیه تاثیر می گذارد. همچنین دیه کامل انسان در ماه های حرام یک میلیارد و ششصد میلیون تومان و دیه کامل زن نیز 600 میلیون تومان است.

نحوه محاسبه دیه در ماه های حرام طبق قانون جدید 1403

ماه های حرام عبارتند از محرم، رجب، ذی القعده، ذی الحجه و محاسبه دیه در ماه های حرام و غیر حرام متفاوت است و دیه قتل نفس در ماه حرام افزایش یافته و یک سوم به آن اضافه می شود و مبلغ دیه کامل انسان در ماه های حرام 1میلیارد و ششصد میلیون تومان است. این موضوع فقط در مورد قتل نفس لحاظ می شود و سایر انواع دیه که توضیح دادیم در ماههای حرام فرقی با ماههای دیگر سال ندارند. یعنی اگر تصادف صرفا منجر به آسیب جسمی شده باشد مقدار دیه در ماه حرام و غیرحرام سال یکی است.

نحوه و مراحل دریافت دیه در تصادف جرحی

وفق قانون مجازات اسلامی هرگونه حادثه ای که منجر به خسارات بدنی یا جانی به شخصی شود و یا منجر به قطع عضو گردد مبلغ دیه مطابق با قانون محاسبه و فرد ملزم به پرداخت می شود حال باید دید مراحل دریافت دیه در تصادف جرحی چگونه است.

چنانچه تصادف جرحی باشد اولین اقدام در کنار تماس با اورژانس برای حمل مصدوم و امداد رسانی، مطلع کردن پلیس و مراجع انتظامی است که در محل حاضر شده و مدارک لازم از جمله گواهینامه شخص، بیمه نامه و کارت ماشین فرد مقصر را بررسی نموده و از صحنه تصادف کروکی تهیه می نماید و مشخصات اطلاعات دو طرف را در فرم درج می نماید و در تصادف جرحی وسیله نقلیه به پارکینگ انتقال داده می شود.

پس از آن فرد پلیس مقصر حادثه را به کلانتری برده و تشکیل پرونده می دهد و خانواده فرد مصدوم نیز باید به کلانتری مراجعه و شکایت خود را مکتوب ثبت نمایند. کلانتری مدارک را کامل و پرونده را به دادسرا ارسال می کند و شاکی در پرونده تصادف جرحی پس از بیمارستان به پزشکی قانونی مراجعه نموده و نامه درخصوص جراحت وارده و مقدار آن دریافت کرده و به دادسرا تحویل می دهد و سپس برای تشکیل جلسه و رای به دادگاه ارسال می شود.

مدارک مورد نیاز برای گرفتن دیه تصادفات جرحی و فوتی

• اصل بیمه نامه مقصر حادثه
• اصل گواهینامه رانندگی و کارت ملی مقصر حادثه
• اصل سند و کارت ماشین
• گزارش مامورین انتظامی و تصویر مصدق کروکی تصادف
• تصویر مصدق گزارش کارشناس
• تصویر مصدق اوراق بازجویی
• خلاصه پرونده پزشکی مصدوم یا متوفی در بیمارستان
• اصل کارت ملی و شناسنامه متوفی و سایر اولیاء دم
• رای قطعی دادگاه
• جواز دفن و گزارش معاینه جسد
• ارائه گواهی انحصار وراثت نامحدود درحادثه منجر به فوت
• ارائه قیم نامه (چنانچه در بین ورثه صغیری باشد)

مدت زمان پرداخت دیه تصادف چقدراست؟

طبق قانون بیمه شخص ثالث، مدت زمان پرداخت دیه تصادف 15 روز کاری است اما در عمل، این امر امکانپذیر نیست و بستگی به روند پرونده و عملکرد شرکت های بیمه دارد تا در نهایت با تکمیل گزارش پزشکی قانونی و صدور رای و قطعیت آن، قابلیت اجرا پیدا کند.

نحوه محاسبه دیه اعضای بدن طبق قانون جدید 1403

دیه اعضاء انسان نسبت مشخصی از مبلغ دیه کامل است که هرسال از طریق قوه قضاییه اعلام می شود و دیه اعضای زن، تا میزان یک سوم دیه با دیه مرد برابر است اما از میزان یک سوم وبیشتر، به نصف تقلیل می یابد. چنانچه برای صدمه یا جراحتی که به عضو یا منافع آن وارد می شود در قانون یا شرع مقدار معینی دیه مشخص شده باشد باید همان میزان مشخص شده محاسبه و پرداخت گردد.

لازم به ذکر است که دیه باید به نرخ روز پرداخت شود و ملاک محاسبه دیه تاریخ وقوع جرم نیست بلکه تاریخ پرداخت آن است و در صورتی که برای آن عضو دیه مشخصی تعیین نشده باشد قاضی دادگاه با ارجاع موضوع به کارشناس پزشکی قانونی میزان آن را مشخص می کند که اصطلاحا ارش نامیده می شود.

ماده 559 قانون مجازات اسلامی دراین باره مقرر می دارد “هرگاه دراثر جنایت صدمه ای بر عضو یا منافع وارد آید چنانچه برای ان جنایت در شرع دیه مقدر یا نسبت معینی از آن به شرح مندرج در این قانون مقرر شده باشد مقدار مقرر و چنانچه شرعا مقدار خاصی برای آن تعیین نشده ( ارش ) آن قابل مطالبه است.

وکیل دیه تصافات 

درتصادفات جرحی گاهی افراد به دلیل عدم اگاهی از حقوق قانونی خود و عدم پیگیری در موعد مقرر بسیاری از حقوق و مطالبات خود را از دست می دهند و عمده صدمات آنها طی حادثه در نتیجه عدم اقدام به موقع، نادیده گرفته می شود و لذا علاوه بر آسیب روحی از لحاظ مادی عمده مبلغ دیه را از دست می دهند یا در تصادف منجر به فوت، به دلیل آسیب روحی شدید وارده به بازماندگان و عدم اگاهی از قوانین و پروسه طولانی تشکیل پرونده در کلانتری و دادسرا تا صدور حکم و اخذ دیه برایشان دشوار و پرونده تا مدتها بلاتکلیف می ماند.

لذا استفاده از کمک گروه وکلای ندای حق در زمینه بیمه تصادفات رانندگی به شما کمک می کند تا روند تشکیل پرونده در دادسرا و دادگاه تا صدور حکم و دریافت دیه از شرکت های بیمه را با سهولت و آرامش خاطر طی کنید. درصورت تمایل با کارشناس مجموعه در واتساپ در ارتباط باشید.